‘Piyasanın insafına bırakılmamalı’

MMO Şube Başkanı Prof.Dr. İbrahim Atmaca açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Öncelikle Antalya, Sarısu-Tünektepe’ de teleferik tesisinde 12 Nisan 2024 Cuma günü yaşanan elim kaza ve hayatını kaybeden vatandaşımız için üzüntümüzü belirtmek isteriz. Yaşanan kazananın oluşum şekli ve nedenleri konunun uzmanınca olay yerinde yapılacak bilirkişi incelemesi sonrası belli olacaktır. Bu nedenle mevcut durumda sadece genel ruhsatlandırma, bakım ve periyodik kontroller hususunda sürekli olarak yaptığımız uyarıları tekrarlamakla yetineceğiz.

Teleferik, asansör ya da diğer kaldırma ve iletme araçlarının dahil her türlü iş ekipmanının ilk ruhsatlandırılması, bakımları ve periyodik kontrollerinin öneminden sıklıkla bahsetmekteyiz. Özellikle periyodik kontrol mekanizmasının piyasanın insafına bırakılmaması, bu denetimlerin kamusal alanda hizmet veren akredite kurumlar tarafından gerçekleştirilmesi gerektiğini de önemle vurgulamaktayız. İlk ruhsatlandırma sonrası bakım ve periyodik kontrolleri usulünce yapılan iş ekipmanlarında kaza riskinin hemen hemen yok denebilecek düzeyde olacağını bir kez daha önemle vurgulamak isteriz.  

Antalya, Sarısu-Tünektepe’ de bulunan imal yılı 2016 olan 8 kişilik kabinli otomatik klemli teleferik tesisinin teknik özelliklerinin, bakım ve tesis operatörlerinin yeterliliği ve sistem donanımlarının uygunluğu; 23.07.2009 tarih ve 27297 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “İnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisatının Ruhsatlandırılması, Bakım ve İşletilmesine Dair Tebliğ (SGM:2009/11)” kapsamında; TMMOB Makine Mühendisleri Odası ve TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası tarafından incelenmiş, 08.11.2017 tarihinde düzenlenen ruhsat ile mevcut durumunun korunması koşulu ile çalıştırılmasının “UYGUN” olduğu kanaatine varılarak tesis ruhsatlandırılmıştır. Ruhsatlandırma öncesi ilk inceleme 12-13 Aralık 2016 tarihinde yapılmış, eksiklikler tespit edilmiş, eksikliklerin giderilmesi neticesinde 16 Ekim 2017 tarihlerinde yapılan inceleme sonucunda söz konusu ruhsatlandırma gerçekleştirilmiştir. Ancak önemle belirtmek isteriz ki söz konusu tesisin ruhsatlandırma sonrası yapılması gereken yıllık periyodik kontrolleri Odamız tarafından gerçekleşmemiş ve Odamıza böyle bir talep gelmemiştir.  

Ruhsat belgesinde de yer alan “mevcut durumunun korunması koşulu ile çalıştırılmasının “UYGUN” olduğu” ifadesine dikkat çekmek isteriz. Ruhsat aşamasında var olan uygunluğun sürekliliği ancak bakım ve periyodik kontrollerin eksiksiz yapılması ile mümkün olacaktır. Bu kapsamda teleferik gibi tesislerin bakımların TS EN 1709 standardına göre yapılması gerekmektedir. Bu standartta tüm aksamlar ile ilgili kontroller belirtilmiş durumdadır. Aylık bakımlar dışında bu tesislerin belli aralıklar ile imalatçı firma veya ithalatçısının belirlediği dönemlerde ağır bakımları da aksatılmadan yapılmalıdır. Hatta tesisin her gün çalışma öncesi ön kontrolleri de tesis operatörleri tarafından yapılması gerekmektedir.

Sadece bakımlar değil bu tesislerin periyodik kontrolleri de hayati derecede önemlidir. “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” gereği TS EN 1709 standardına göre kablolu taşıma tesisatlarının yılda 1 kez periyodik kontrolü de yapılmak zorundadır. TMMOB Makine Mühendisleri Odası (MMO) “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında uzun yıllardır standartlar kapsamında birçok iş ekipmanının periyodik kontrollerini kamusal denetim anlayışıyla yapılmaktadır.

Periyodik kontrol mekanizmasının piyasanın insafına bırakılmaması, bu denetimlerin kamusal alanda hizmet veren akredite kurumlar tarafından gerçekleştirilmesi gerektiğini bir kez daha vurgulamak isteriz. Kamu kurumu niteliğinde meslek odası olan TMMOB Makina Mühendisleri Odası olarak, ülke genelindeki yaygın örgütlülüğümüz ve yetişmiş teknik personelimiz ile iş ekipmanlarının sağlıklı ve güvenli kullanımına yönelik periyodik kontrollerinin yapılması için kamusal sorumluluk ile görev almaya her zaman hazır olduğumuzu da kamuoyunun bilgisine sunarız.

Kazanın yaşandığı söz konusu tesisin ruhsatlandırma sonrası yapılması gereken yıllık periyodik kontrollerinin Odamız tarafından gerçekleşmediğini ve Odamıza böyle bir talebin gelmediğini önemle belirtmek isteriz.