Cumhuriyetin gençleri zehirleniyor

Akdeniz Üniversitesi Psikiyatri Anabilim Dalı ve Akdeniz Üniversitesi Alkol ve Madde Bağımlıları Araştırma ve Uygulama Merkezi Uzman Doktorlarından Doç.Dr. Ali Erdoğan, tüm dünyada ciddi oranda yaygınlaşan ve sinir sistemindeki hücreleri uyararak bağımlılığa yol açan metamfetamin hapı hakkında uyarılarda bulundu. Metamfetamin kullanımı sonucunda kişinin başta kalp-damar ve böbrek sağlığı olmak üzere, nörolojik ve psikolojik yönden sağlık durumunun ciddi anlamda olumsuz etkilendiğine dikkat çeken Erdoğan, git gide yaygınlaşan bu tehditin artık dünyada bir kriz halini aldığını kliniklere madde bağımlılığı ile ilgili başvuran kişilerin yüzde 50’sinin metamfetamin kullandığını aktardı.  Erdoğan, “Biz klinisyenler olarak psikiyatri polikliniklerine ve AMATEM polikliniklerine başvuran hastalarda metamfetamin kullanım oranlarının arttığını gözlemledik hatta bununla ilgili Antalya’da yaptığımız bir bilimsel çalışmada AMATEM’e başvuran her iki kişiden birinin metamfetamin kullandığını tespit ettik” diye konuştu.

ŞİZOFRENİ RİSKİ 8 KAT ARTIYOR

Özellikle gençler arasında söz konusu maddenin olumsuz etkilerinin olmadığı yönünde algı oluştuğunu belirten Doç.Dr. Erdoğan bu konuda şunları söyledi:  “Gençlerimiz arasında metamfetamin kullanımının herhangi bir zararı olmadığı düşünülüyor. Zararsız olduğu algısı ile kullanımı artıyor. Oysa ki bu maddenin çok ciddi zararları var. Bu zararlardan ilki metamfetamin kullanımı Psikotik belirti dediğimiz olmayan sesleri duyma, olmayan şeyleri görme, aşırı şüphecilik, paranoid düşüncelerin oluşumudur. Bu nedenle şizofreni gelişme riski bu zehiri kullananlarda kullanmayanlara göre 8 kat kadar daha yüksektir. Bu maddeyi kullananlarda insanı intihara kadar götüren bipolar bozukluk riski de azımsanamayacak orandadır. Kişide psikiyatrik hastalıkların görülme sıklığı da artar örneğin Paranoid bir kişilik yapısı oluşur. Paranoid kişinin duyduğu aşırı güven eksikliği ve şüphe duygusu, çevresindeki insanların kendisinden faydalanacağı ya da kendisine zarar vereceği düşüncesiyle saplantı haline gelebilir. Bilişsel fonksiyonlarda unutkanlık gibi bozulmalar da ortaya çıkabilir. Metamfetamin kullanan kişilerde ayrıca saldırganlık, ajitasyon, şiddet eğilimi sık görülmektedir. Bunun en belirgin örneği medyaya yansıyan şiddet olaylarıdır.  Bunların altında yatan sebepler arasında metamfetamin kullanımı tetikleyici unsur olabilir”

METH AĞZI RAHATSIZLIĞI GELİŞİYOR

Öte yandan metamfetamin kullananların fiziki açıdan da olumsuz etkilendiklerinin altını çizen Doç.Dr. Ali Erdoğan, metamfetamin kullananların vücudunun çeşitli noktalarında yaralar oluştuğuna dikkat çekti. Metamfetamin kullanan kişilerde ağız başta olmak üzere vücudun bir çok bölgesinde kaşıntılı ve enfeksiyonlu yaralar olduğunu saptadıklarını belirten Erdoğan, “Deride çoklu vücut yaraları oluşuyor ve bu yaralar tedaviye direnç gösteriyor. Bizim yaptığımız çalışmada bu maddeyi kullanan insanlarda vücudunun herhangi bir yerinde kaşıntılı, enfeksiyonlu yaralar olduğunu saptadık. Bu durum kişinin hayatını tehdit edecek boyuta ulaşabiliyor. Kozmetik açıdan kişinin kötü görünmesine neden oluyor” dedi.Meth ağzı denilen durumda metamfetamin bağımlılarında, sürekli kullanılmasından ötürü bazı ağız ve diş sorunlarıyla birlikte ortaya çıkan diş çürümesi yaşandığını belirten Erdoğan, ağız yaraları ile birlikte kişinin diş etlerinin çekildiğini ve dişlerinin çürüdüğünü söyledi. Erdoğan, “Meth ağzı teşhisi konulan kişilerin 32 dişinin tamamını kaybetme riskinin bulunduğunun altını çizdi.  Metamfetamin hapının kişilerin kalp damar sağlığını da önemli ölçüde bozduğunu vurgulayan Ali Erdoğan, “Metamfetamin gibi uyarıcı maddeler damarlarda çeşitli sorunlara neden olur. Bu beyin, kalp damarlarında hasara yol açabilir. Genç yaşlarda bile ani kalp krizi ile ilgili ölümler yaşanabilir. Böbrek yetmezliği de belirtiler arasında gelmektedir” diye konuştu.

EN ETKİN ÇÖZÜM ‘KULLANMAMAK’

Madde bağımlılığı ve metamfetamin kullanımının önüne geçmek için devletin radikal adımlar atması gerektiğini vurgulayan Ali Erdoğan, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın koronavirüs ile mücadelede sarf ettiği bir söze atıfta bulundu. Koca’nın ‘covid ile başa çıkmak için elimizde çok önemli kozu var. Hastalanmamak’ sözünün önemine vurgu yapan Erdoğan, metamfetamin illetine karşı durmak için de en önemli silahın kullanmamak olduğuna temas etti. Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü: “Bağımlılık için aslında bu söz çok geçerli. Kullanmamak, denememek bu illetten kurtuluşun reçetesi diyebiliriz. 1 kez olsun bile denememek gerekiyor. Çünkü bu maddeler kullanıldığı, denendiği zaman bizim kontrolümüz dışında olan, beynimizde bağımlılık oluşumuna neden olan mekanizmaları harekete geçiriyor. O yüzden kişi ‘bana bir şey olmaz’, ben bağımlı olmam’ diyemez. Beyin bu madde ile tanıştığı zaman aşerme diye tabir ettiğimiz durum devreye giriyor. Canının tekrar istemesi anlamına gelen Aşerme beynimizdeki ödül sistemi dediğimiz bölgeden kaynaklanıyor. O yüzden beyin ödül sistemi metamfetamin ile tanıştığı zaman bunu tekrar tekrar istiyor. Buradaki en önemli tedavi bağımlı olmamak. Gençlerin madde kullanımından hep uzak kalması gerekir. Koruyucu tedbirler öncelik taşıyor. Akdeniz Üniversitesi AMATEM, Türkiye’deki en iyi klinikler arasında geliyor. Metamfetamin kullanan kişilerin zaman kaybetmeden, çekinmeden bize gelmesini istiyoruz. Tedavi ile bu maddenin etkisinden kurtulmak mümkündür. İki tür tedavi uyguluyoruz. Ayakta ve yatarak tedavi var. Bu hastanın durumuna, isteğine, diğer tıbbi durumlara göre hasta ile birlikte karar verilen bir durumdur.  Çeşitli ilaç tedavileri, psikoterapileri, aile terapileri uygulayarak bu zehirden hastalarımızı kurtarıyoruz

“Bağımlılık konusu çok hassas bir konudur. Bu alanda uzmanlaşmış kişiler tarafından çocuklarımıza, gençlerimize eğitimler verilmesi gerekir. Çok küçük yaşlara kadar inen madde bağımlılığına karşı Sağlık Bakanlığının koordinasyonunda ortak projeler hayata geçirilip gelecek neslin korunması sağlanabilir. Bu ülkenin istikbalini ciddi anlamda zedeleyen madde bağımlılığı mücadele etmemiz gereken en önemli sorunlardan bir tanesidir. Bu maddeye kolay ulaşılmasının önüne geçilebilir. Bu sayede şiddeti ortaya çıkaran, yoğun sinirlilik yapan metamfetamin maddesinin kullanımının engellenmesi toplumdaki şiddet olaylarının da önlenmesini sağlayabilir. Cumhuriyetimizin 100.yılında bağımlılıktan uzaklaştırılmış, sağlıklı nesiller için mücadele etmeliyiz. Ülkemizin istikbali için bunun altını çizmek gerektiğini düşünüyorum”

Haber: Murat ŞENTÜRK